Boetes bij overtreding van de Arbowet

De Arbowet, het Arbobesluit en de Arboregeling. Drie regelingen die voor werkgevers en werknemers bepalen wat hun rechten en plichten zijn op het terrein van veilig en gezond werken. En deze regels gelden ook voor zelfstandigen en vrijwilligers.

 

Om meer duidelijkheid te bieden, hebben we in dit artikel de belangrijkste informatie op een rij gezet van het geval dat er een overtreding plaatsvindt.

 

Administratieve boete

 

De Arbowet wordt (via de Inspectie SZW) grotendeels bestuursrechtelijk gehandhaafd. De Inspectie kan een boete opleggen wanneer zij een overtreding constateert. Het niet in acht nemen van globale regels zal over het algemeen eerst tot een waarschuwing leiden. Wanneer de waarschuwing van de Inspectie geen soelaas biedt of als er sprake is van een ernstige schending, dan zal de Inspectie wel direct een bestuurlijke boete opleggen.

 

Normbedragen

 

De overtredingen zijn ingedeeld in zeven categorieën normbedragen die variëren van € 340,00 tot en met € 13.500,00. Daarnaast geldt een boetenormbedrag van € 50.000,00 wanneer een werkgever een arbeidsongeval niet meteen meldt en waardoor de toezichthouder geen onderzoek meer kan verrichten.

 

Boete afhankelijk van bedrijfsgrootte

 

De normbedragen zijn het uitgangspunt bij de berekening van de boete voor werkgevers met 500 of meer werknemers. Voor werkgevers met minder werknemers worden de normbedragen gecorrigeerd. Er zijn zes categorieën bedrijfsgroottes die een correctiepercentage kennen die variëren van 10 procent tot en met 80 procent van het normbedrag.

 

Andere type boetes

 

Als werknemers of zelfstandigen overtredingen begaan, geldt een boete van 10 procent van het normbedrag als uitgangspunt voor de berekening. De boete voor overtredingen die de opdrachtgever, de ontwerpende partij en de uitvoerende partij begaan, wordt niet gecorrigeerd naar het aantal werknemers. De normbedragen zijn uitgangspunt voor de berekening van de op te leggen boete.

Voor een boete die wordt opgelegd aan een werkgever bij wie vrijwilligers werkzaam zijn, gaat de inspectie uit van het aantal vrijwilligers dat werkzaam was op de locatie waar de overtreding plaatsvond. Wanneer bij die werkgever ook werknemers werkzaam zijn, wordt voor de bedrijfsgrootte uitgegaan van het totale aantal werknemers en vrijwilligers.

 

Verhoging van de boete

 

Bij de berekening van de boete kunnen vervolgens vier factoren aan de orde zijn die leiden tot een verhoging van de boete.

 

• Wanneer een arbeidsongeval leidt tot de dood wordt de boete vermenigvuldigd met 5.
• Bij een arbeidsongeval dat leidt tot blijvend letsel of ziekenhuisopname wordt de boete vermenigvuldigd met 4.
• Als de overtreding is aangemerkt als ‘zware overtreding’ past men een vermenigvuldiging van 2 toe.
• Wanneer meer dan 10 respectievelijk meer dan 50 werknemers zijn blootgesteld kan de boete met 1,5 respectievelijk 2 worden vermenigvuldigd.

Matiging van de boete

 

Wanneer de werkgever aantoonbaar inspanningen heeft verricht die gericht zijn op het voorkomen van de overtreding in het concrete geval, kan dit tot matiging van de boete leiden. De volgende inspanningen kunnen leiden tot een matiging van 25 procent per onderdeel.

 

• Als de risico’s van de concrete werkzaamheden voldoende zijn geïnventariseerd en een veilige werkwijze is ontwikkeld die voldoet aan de vereisten van de arbeidsomstandighedenwetgeving.
• Als de noodzakelijke randvoorwaarden zijn gecreëerd voor het toepassen van een veilige werkwijze.
• Als er adequate instructies zijn gegeven.
• Als er adequaat toezicht is gehouden.

Recidive en evenredigheid

 

Bij een herhaling van een overtreding of soortgelijke overtreding kan het boetebedrag met 100 of 200 procent worden verhoogd. Ten slotte wordt bij ieder geval bekeken of er nog andere aspecten zijn die van invloed kunnen zijn op de hoogte van de boete.